1. Quy định về thời hạn của thẻ căn cước

Căn cứ quy định tại Điều 21 Luật Căn cước 2023 về độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước:

“1. Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi.

2. Thẻ căn cước đã được cấp, cấp đổi, cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước quy định tại khoản 1 Điều này có giá trị sử dụng đến tuổi cấp đổi thẻ căn cước tiếp theo.”

Như vậy theo quy định trên, thẻ Căn cước công dân có thời hạn sử dụng khác nhau tùy theo độ tuổi của người được cấp. Cụ thể, thẻ cần được đổi vào các mốc 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi để đảm bảo tính cập nhật của thông tin cá nhân.

Trong vòng hai năm trước khi đến các mốc tuổi này, nếu công dân làm thủ tục cấp đổi thẻ mới, thẻ này sẽ có giá trị sử dụng đến lần đổi tiếp theo.

Chi tiết thời hạn của thẻ Căn cước như sau:

• Trường hợp cấp thẻ trước 12 tuổi, công dân phải đổi thẻ khi đủ 14 tuổi.
• Nếu được cấp từ 12 đến 14 tuổi, thẻ sẽ có giá trị đến khi công dân tròn 25 tuổi.
• Nếu được cấp trong khoảng 23 đến 25 tuổi, thẻ sẽ hết hạn khi công dân đủ 40 tuổi.
• Nếu thẻ được cấp từ 38 đến 40 tuổi, công dân cần đổi thẻ khi tròn 60 tuổi.
• Đối với người từ 58 tuổi trở lên, thẻ sẽ có giá trị sử dụng thẻ này suốt đời.

2. Hệ quả khi không tiến hành việc cấp đổi thẻ căn cước đúng thời gian quy định

Đầu tiên, khi thẻ căn cước hết hạn, công dân phải đổi thẻ trong thời hạn 2 năm. Nếu không thực hiện, công dân có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điểm b Khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP với mức phạt từ 300.000 – 500.000 đồng.

Thứ hai, việc thẻ căn cước hết hạn có thể gây khó khăn trong các giao dịch dân sự như mở tài khoản ngân hàng, vay vốn, công chứng hợp đồng, làm thủ tục nhà đất, đăng ký xe, mua vé máy bay, thực hiện thủ tục hành chính (cấp hộ chiếu, bảo hiểm xã hội). Đồng thời, việc xác minh danh tính có thể gặp trở ngại khi xuất trình giấy tờ tại cơ quan nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp.

3. Thủ tục đổi, cấp lại thẻ căn cước.

a) Nơi làm thủ tục cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước

Căn cứ quy định tại Điều 27 Luật căn cước 2023, nơi làm thủ tục cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước bao gồm:

“1. Cơ quan quản lý căn cước của Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương hoặc cơ quan quản lý căn cước của Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi công dân cư trú.

2. Cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an đối với những trường hợp do thủ trưởng cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an quyết định.

3. Trong trường hợp cần thiết, cơ quan quản lý căn cước quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này tổ chức làm thủ tục cấp thẻ căn cước tại xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị hoặc tại chỗ ở của công dân.”

Tuy nhiên, từ 01/03/2025 đã không còn Công an cấp huyện, do đó việc cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước tại cơ quan công an xã (phường) hoặc công an tỉnh thành phố trực thuộc trung ương.

b) Trình tự thủ tục cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước

Theo quy định tại Điều 21 Nghị định 70/2024/NĐ-CP việc cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước được thực hiện như sau:

• Cấp, Cấp Đổi, Cấp Lại Thẻ Căn Cước tại Cơ Quan Quản Lý Căn Cước

Công dân đến cơ quan quản lý căn cước theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 27 Luật Căn cước để đề nghị cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD. Khi thực hiện thủ tục này, công dân cần cung cấp các thông tin cá nhân như họ, chữ đệm, tên khai sinh, số định danh cá nhân, nơi cư trú để cơ quan tiếp nhận kiểm tra và đối chiếu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Nếu người yêu cầu cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD là người đại diện hợp pháp của người dưới 14 tuổi, hồ sơ phải kèm theo giấy tờ chứng minh tư cách đại diện hợp pháp. Trong trường hợp thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư có sai sót hoặc chưa đầy đủ, cán bộ tiếp nhận sẽ tiến hành điều chỉnh trước khi cấp thẻ. Khi thông tin chính xác, cán bộ tiếp nhận trích xuất dữ liệu và thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước theo quy định tại Điều 23 Luật Căn cước.

• Cấp, Cấp Đổi, Cấp Lại Thẻ Căn Cước Qua Cổng Dịch Vụ Công

Công dân có thể thực hiện thủ tục cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia, Cổng Dịch vụ công Bộ Công an hoặc ứng dụng Định danh Quốc gia. Trước tiên, công dân kiểm tra thông tin cá nhân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nếu thông tin chính xác, công dân đăng ký thời gian và địa điểm thực hiện thủ tục. Hệ thống sẽ xác nhận và chuyển đề nghị đến cơ quan quản lý căn cước nơi công dân đã đăng ký.

Sau đó, công dân đến cơ quan quản lý căn cước theo lịch hẹn để hoàn tất thủ tục theo quy định tại khoản 1. Trong trường hợp thẻ CCCD bị mất hoặc hư hỏng, công dân lựa chọn thủ tục cấp lại, kiểm tra thông tin cá nhân, và gửi hồ sơ đề nghị cấp lại thẻ để cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định tại khoản 4 Điều 25 Luật Căn cước. Nếu thủ tục do người đại diện hợp pháp thực hiện cho trẻ dưới 06 tuổi, họ sẽ kiểm tra và xác nhận thông tin của trẻ trước khi gửi hồ sơ đề nghị cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD.