Để ngăn ngừa, hạn chế tình trạng bạo lực, xây dựng môi trường văn hóa ứng xử văn minh đầu tiên vẫn phải là tuyên truyền, giáo dục. Nội dung tuyên truyền cần cụ thể, sát thực tế, ví dụ như: hành vi nào sẽ bị xử lý hành chính, hành vi nào có thể phải chịu trách nhiệm hình sự… Nội dung tuyên truyền, giáo dục cũng có sự phân loại hướng đến từng loại đối tượng, ví dụ như nội dung tuyên truyền với học sinh hay trẻ vị thành niên sẽ khác nhóm đối tượng trên 18 tuổi và cũng sẽ khác với nhóm đối tượng đang là cha mẹ hay người có quyền nuôi dưỡng, chăm sóc … Tiếp theo chúng ta cũng cần phải nhanh chóng hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan nhằm phòng ngừa, răn đe có hiệu quả đối với các hành vi bạo lực.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hải – Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH Tuệ Thành

Đọc bài viết đầy đủ tại >>Đây<<

Theo các chuyên gia, gốc rễ của việc ngăn chặn bạo lực nằm ở văn hóa – ở cách chúng ta nuôi dưỡng, truyền dạy và thực hành các giá trị ứng xử trong đời sống hàng ngày. Trước hết, gia đình phải trở thành “pháo đài” của sự an toàn và nhân ái. Trẻ em cần được lớn lên trong môi trường tôn trọng, nơi mọi xung đột được giải quyết bằng đối thoại, không phải bằng tiếng quát hay đòn roi. Cha mẹ không chỉ dạy con biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, mà còn phải làm gương trong việc kiểm soát cảm xúc, biết nhường nhịn và lắng nghe.

Là Thủ đô nghìn năm văn hiến, Thành phố vì hòa bình, việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh cũng được TP Hà Nội đặc biệt quan tâm. Từ năm 2017, TP Hà Nội đã ban hành và triển khai thực hiện 2 Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan TP Hà Nội và Quy tắc ứng xử nơi công cộng. Mục đích của việc này là từng bước xây dựng, hình thành những chuẩn mực văn hóa nhằm điều chỉnh lời nói, thái độ, hành vi của cá nhân, tổ chức nơi công cộng trên địa bàn TP Hà Nội. Đồng thời góp phần giữ gìn và phát triển truyền thống văn hóa tốt đẹp của Thủ đô và đất nước, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Quy tắc quy định rõ điều mỗi người dân nên làm là tuân thủ, chấp hành các quy định của pháp luật, nội quy, quy tắc nơi công cộng; tôn trọng không gian chung của cộng đồng và ứng xử lịch thiệp, thân thiện, nhã nhặn, đúng mực. Sau 8 năm triển khai thực hiện 2 Quy tắc ứng xử trên đã mang lại những hiệu quả nhất định. Nhiều mô hình ở các cơ quan, đơn vị, trường học, nơi công cộng cho thấy sự chuyển biến rõ nét về ứng xử thanh lịch, văn minh trong cán bộ, công chức, người dân, góp phần định hình văn hóa người Hà Nội trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, thực tế nhiều vụ bạo lực xảy ra trong gia đình, trường học, nơi công cộng thời gian qua cho thấy, vẫn cần đẩy mạnh việc thực hiện các quy tắc ứng xử văn hóa trên địa bàn TP.

TS Nguyễn Tùng Lâm – Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý giáo dục Việt Nam cho rằng, cách Hà Nội triển khai các Quy tắc ứng xử là rất đúng hướng. Những nơi công cộng của Hà Nội, ví dụ như phố đi bộ có rất đông người tham gia nhưng chúng ta vẫn bảo đảm an ninh trật tự, đó là một thắng lợi. Tuy nhiên, TS Nguyễn Tùng Lâm cho rằng, cần làm rõ trách nhiệm của mỗi cá nhân khi tham gia vào không gian chung, nhằm ngăn chặn các hành vi bạo lực, xâm hại người khác.

Chuyên gia bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực Nguyễn Thị Thúy cũng cho rằng, quy tắc ứng xử thì ở đâu cũng cần. Không chỉ riêng Hà Nội, mà bất cứ địa phương nào cũng cần, bởi mọi công dân đều phải sống và làm việc theo pháp luật. Để xây dựng văn hóa ứng xử văn minh từ gia đình đến ngoài xã hội, không chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức năng, mà còn là trách nhiệm của từng người dân. Do đó, cần tăng cường tuyên truyền về phòng chống bạo lực, từ gia đình tới nhà trường và cộng đồng.

Còn theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, một đô thị văn minh phải là nơi mà mỗi người dân cảm thấy an toàn cả về thân thể lẫn tinh thần. Điều đó đòi hỏi sự kết hợp đồng bộ giữa pháp luật nghiêm minh, hạ tầng an ninh hiện đại và một đời sống văn hóa phong phú, lành mạnh. Khi cái đẹp được nuôi dưỡng và bảo vệ, cái xấu sẽ tự khắc bị thu hẹp. “Khi mỗi chúng ta ý thức rằng, một lời nói nhẹ nhàng có thể hóa giải mâu thuẫn, một cử chỉ cảm thông có thể cứu vãn một tình huống căng thẳng, thì bạo lực sẽ không còn đất để nảy mầm” – PGS.TS Bùi Hoài Sơn chia sẻ.